BDDK ile Londra Arasında Temerrüt Krizi

Açığa TL satan bankalara sınırlama gelebilir. TL’yi açığa satan yabancı kurumların almış oldukları dövizin karşılığı olan TL yükümlülüklerini yerine getiremediği ve Merkez Bankasının EFT sisteminin kapanış saatini uzatmasına rağmen temerrüde düştükleri ifade ediliyor. Dolar/TL’ye saldırı mı var? Londra ve BDDK arasında neler yaşanıyor. İşte detaylar..

Gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı sürüyor. Bu bağlamda Türk Lirası’na yönelik bir atak da Londra’dan geldi. Londra merkezli alımlar sonucu dolar kuru 7.24 lirayı aşarak tarihi zirvesine ulaşırken söz konusu artışa yönelik yeni adımların atılacağı öğrenildi. Global gelişmeler TL üzerinde baskı yaratırken Türkiye’nin borçlanma takvimindeki sıkışıklıklar da söz konusu atağın kurlar üzerindeki etkisini artırdı.

Dolar/TL’nin aşırı değer kaybetmesi sonrası Merkez Bankası ve BDDK Türk Lirası’nın değerini korumak için bir dizi önlemler aldı. Alınan son karar ile birlikte BDDK, bankaların yurtdışı şubeleri dahil TL yatırımlarını öz sermayelerinin binde 5’i ile sınırlandırmıştı. Bu önlem setlerinin ardından TL’yi açığa satan yabancı kurumların almış oldukları Dövizin karşılığı olan TL yükümlülüklerini yerine getiremediği ve Merkez Bankasının EFT sisteminin kapanış saatini uzatmasına rağmen temerrüde düştükleri ifade ediliyor.

Bankacılık kaynakları, yaşanan bu gelişmeler doğrultusunda TCMB’nin EFT sisteminin üç gündür normal kapanış saati olan 17.30’da kapanamadığını belirtiyor. İlgili düzenleyici kurumların bu bankaları pozisyon kapamaları konusunda uyardığı ve ek süre verilmesine rağmen bu bankaların yükümlülüklerini yerine getiremediği kaydediliyor.

Londra TL Bulmakta Zorlanıyor

BDDK’nın son aldığı kararlar ile Türkiye ile Londra arasındaki Türk Lirası havuzunun ayrıldığını vurgulayan bankacılar, TL’yi açığa satan kurumların ihtiyacı olan TL’yi bulmayınca yükümlüklerini gerçekleştiremediğini söylüyor. Bilindiği gibi Merkez Bankası 22 Nisan’da bankaların döviz karşılığı TL swap limitlerini yüzde 20’den yüzde 30’a çıkarmıştı, önceki gün de yüzde 40’a çıkardı.

2019 Yılı Mart Ayında da Yaşanmıştı

BDDK, bankaların yurtdışı şubeleri dahil TL yatırımlarını öz sermayelerinin binde 5’i ile sınırlandırdı. Benzer bir durum Mart 2019’da da yaşanmış ve ellerinde TL olmadan yüklü miktarda dolar alan yabancı bankalar, TL bulamadıkları için Türk bankalarına ödeme yapamamıştı. Temerrüde düşen bankalar Londra piyasasında yüzde 1.000’i aşan faizlerle TL bulmaya çalışmışlardı.

Düzenleyici kuruluşların işlemleri yapan yurt dışındaki bankalar ile ilgili hukuki süreç başlattı. Düzenleyici otoritelerin yaptırım olarak bu kurumların TL ile işlem yapmasına izin vermeyebileceği gelen bilgiler arasında.

Temerrüt Ne Demek?

Temerrüt, kişinin borçlandığı edimi hukuka aykırı olarak yerine getirmemesi hâlidir. Temerrüt alacaklının ve borçlunun temerrüdü şeklinde iki türlüdür. Gerek alacaklı ifa edilmek istenen edimi kabul etmeyerek; gerekse borçlu yerine getirmekle borçlandığı edimi zamanında ifa etmeyerek borca aykırı davranmış olur.